ALGUMAS NOVIDADES TRADUZIDAS EM DEZEMBRO DE 2015 / KELKAJ NOVAĴEROJ TRADUKITAJ EN DECEMBRO 2015

MORINGA – A ÁRVORE QUE PODE ACABAR COM A FOME MUNDIAL: SUPERALIMENTO // MORINGO – LA ARBO, KIU POVAS ESTINGI LA MALSATON EN LA MONDO: SUPERNUTRAĴO

20-12-2015

Uma árvore é tida como uma promessa para reduzir a fome e desnutrição no mundo. É a moringa, comum na região norte do Brasil, mas que poucos brasileiros conhecem. No universo dos chamados “superalimentos”, a Moringa tem ganhado destaque. Seus galhos são carregados de pequenas folhinhas verdes que são muito nutritivas. O alimento supre necessidades básicas, fornece energia e mantém os corpos nutridos. Ela não só possui uma grande variedade de antioxidantes, proteínas, vitaminas e sais minerais, mas também os possui em alta concentração. A planta tem: ·       sete vezes mais vitamina C que a laranja, ·       quatro vezes mais vitamina A que a cenoura, ·       duas vezes mais proteína do que o iogurte, ·       quatro vezes mais cálcio que o leite de vaca, ·       três vezes mais ferro que o espinafre e ·       três vezes mais potássio que a banana. Além disso tudo, o vegetal possui todos os aminoácidos essenciais que nosso corpo não produz. Por esse motivo, a moringa é considerada a “árvore milagrosa”. Todas as partes da dela são aproveitáveis: folhas, vagens verdes, flores e sementes têm rico valor alimentar. Suas raízes têm uso medicinal. A moringa é originária da Ásia e da África e cresce rapidamente em áreas semiáridas tropicais e subtropicais. Ela pode chegar a até 12 metros de altura. Na África e nas Filipinas, muitas famílias plantam uma árvore de moringa em seus quintais para garantir uso para consumo próprio.

Iu arbo estas rigardata kiel espero por malpligrandigi la malsaton kaj la malnutradon en la mondo. Ĝi estas la moringo, ordinara en la norda regiono de Brazilo, sed kiun malmultaj brazilanoj konas. En la universo de la nomataj “supernutraĵoj”, la moringo estas akiranta elstaron. Ĝiaj branĉoj estas plenaj de verdaj folietoj, kiuj estas tre nutraj. Tiu nutraĵo kontentigas bazajn bezonojn, provizas energion kaj tenas la korpojn nutritaj. Ĝi ne nur havas grandan pluron da antioksidantoj, proteinoj, vitaminoj kaj mineralaj saloj, sed posedas ilin en grandega kvanto. Tiu kreskaĵo havas: ·       Sep fojojn pli da vitamino C, ol la oranĝo, ·       Kvar fojojn pli da vitamino A, ol la karoto, ·       Du fojojn pli da proteino, ol la jogurto, ·       Kvar fojojn pli da kalcio, ol la lakto de bovino, ·       Tri fojojn pli da fero, ol la spinaco, kaj ·       Tri fojojn pli da kalio, ol la banano. Krom ĉio tio, tiu vegetaĵo posedas ĉiujn esencajn aminoacidojn, kiujn nia korpo ne produktas. Pro ĉio tio, la moringo estas konsiderata la “mirakla arbo”. Ĉiuj partoj de ĝi estas uzeblaj. La folioj, la verdaj guŝoj, la floroj kaj la semoj havas riĉan nutran valoron. Ĝiaj radikoj estas kuracarte uzataj. La moringo devenas el Azio kaj Afriko. Ĝi kreskas en tropikaj kaj subtropikaj duonaridaj areoj. Ĝi povas kreski ĝis 12 metroj da alto. En Afriko kaj Filipinoj multaj familioj plantas unu moringon en siaj kortoj, por certigi sian propran vivtenadon.

FONTO:

http://www.sonoticiaboa.com.br/2015/12/18/arvore-pode-acabar-com-a-fome-mundial-superalimento/

Contudo, para que a moringa cumpra esse propósito de estinguir definitivamente a fome no planeta, como base de uma futura economia social, bastam três medidas, a saber: 1) que ela seja plantada em larga escala em todos os bolsões de miséria das zonas tropical e subtropical; 2) que suas partes sejam também distribuídas nos países de outras zonas climáticas do terceiro e quarto mundos; e 3) que as agrocorporações mercantis não assumam, como sói acontecer até então, o controle da sua plantação e distribuição vendagem em forma de mercadorias.

Tamen, por ke la moringo plenumu tiun celon estingi definitive la malsaton en la planedo Tero, kiel bazo de unu estonta socia ekonomio, sufiĉos tri rimedoj, nome: 1-e,  ke ĝi estu plantata larĝskale en ĉiuj mizerejoj de la subtropika kaj tropika zonoj; 2-e, ke ĝiaj partoj  estu disdonataj ankaŭ en la landoj de aliaj klimataj zonoj en la tria kaj kvara mondoj; kaj, 3-e, ke la komercaj agrokorporacioj ne ekregu, kiel kutime ĝis ĉi tiam, la kontrolon de ĝia plantado kaj disdonado disvendado en formo de varoj.

**************

BERNARDO LAPALLO: 114 ANOS DE MUITA SAÚDE E VITALIDADE // BERNARDO LAPALLO: 114 JAROJ DA MULTA SANO KAJ VITALECO

19-12-2015

Nascido em 17 de agosto de 1901, em Vitória do Espírito Santo, mas radicado nos Estados Unidos desde a infância, Bernardo LaPallo é um homem muito especial. Com 114 anos de idade, ele ainda tem a vitalidade de um jovem, por sempre ter sabido cuidar de sua alimentação. Ainda trabalhando como consultor de Nutrição, LaPallo não precisa de qualquer ajuda de outras pessoas e continua a se cuidar e a andar cerca de dois quilômetros e meio todos os dias. Ele ainda tem todos os dentes, cabelos e só uma ou outra ruguinha. Ele tem uma grande história. Sua avó viveu até os cento e sete anos e sua mãe, até os cento e cinco. Ele diz que tem sido capaz de se manter saudável por tanto tempo, graças os conselhos que recebera de seu pai. Seu pai era um médico, e o orientou a comer algumas coisas para permanecer saudável durante todo o tempo, e ele recomenda estes cinco alimentos para a manutenção da saúde a longo prazo: mel, canela, alho, azeite e chocolate preto. [Numa entrevista dada, em 2010, para um telejornal brasileiro (https://www.youtube.com/watch?v=gaK7DDZgiOg), ele fez saber que a base da sua alimentação consiste de frutas, vegetais, sucos e ocasionalmente um pouco de peixe. É de se crer, outrossim, que também foram de grande valia, para sua longevidade saudável, a alimentação afetiva (o amor de seu pai); o conhecimento sobre saúde (adquirida a partir das orientações de seu pai); uma boa herança genética programada para a longevidade; a alimentação mental higienizadora do corpo e da alma (pelo constante cultivo de pensamentos positivos); bom equilíbrio emocional; exercícios físicos; seu trabalho socialmente útil; e também, certamente, algum fluido vital rederramado lá de Cima, de vez em quando, além de outros possíveis fatores.]

Naskiĝinte en la 17-a de aŭgusto 1901, en Vitorio, la ĉefurbo de la brazila ŝtato Espiritosanto, sed fiksloĝante en Usono ekde la infaneco, Bernardo LaPallo estas speciala homo. Aĝante 114 jarojn, li ankoraŭ havas la vitalecon tian de junulo, pro tio, ke li ĉiam zorgis pri sia nutrado. Plue laborante kiel ekspertizisto pri Nutrado, LaPallo tute ne bezonas alies helpon kaj daŭras zorganta mem pri si kaj marŝanta po du kaj duono da kilometroj tage. Li ankoraŭ havas ĉiujn dentojn, harojn kaj nur unu aŭ alian falteton. Li havas grandan historion. Lia avino vivis ĝis 107 jaroj, kaj lia patrino, ĝis 105. Li diras, ke li sukcesas daŭri sana dum tiom longa tempo, danke al la konsiloj, kiujn li ricevis de sia patro. Lia patro estis kuracisto kaj instruis lin manĝi kelkajn nutraĵojn, por ke li restu sana dum la tuta tempo, kaj li (la obeema filo) rekomendas ĉi tiujn kvin nutraĵojn por la tenado de longtempa sano: mielon, cinamon, ajlon, manĝoleon kaj nigran ĉokoladon. [Dum intervjuo, kiun li donis, en 2010, al brazila teleĵurnalo (https://www.youtube.com/watch?v=gaK7DDZgiOg), li sciigis, ke la bazo de lia nutrado konsistas el fruktoj, vegetaloj, sukoj kaj, laŭokaze, iom da fiŝo. Oni povas kredi, ankaŭ, ke estis same tre valoraj por lia sana grandaĝeco la jeno: la ama nutrado (tiu donita de lia patro); la konado pri sano (akirita ekde la instruoj de lia patro); iu bona genetika heredo “programita” por la profundaĝeco; la mensa nutrado, kiu higienigas la korpon kaj la animon (per la konstanta kultivado de pozitivaj pensoj); bona emocia ekvilibro; korpaj ekzercoj; socie utila laboro kaj ankaŭ, certe, ia vivofluidaĵo reverŝita sur lin de tie Supre, de tempo al tempo, krom eblaj aliaj faktoroj.]

FONTO:

http://glossarherbalapotheke.blogspot.com.br/

/-/-/-/-/-/-/-/-/-/-/-/-/-

REENCARNAÇÃO: A GAROTA QUE DIZ SE LEMBRAR DE SUAS 10 VIDAS PASSADAS // PRI LA REENKARNIĜO: KNABINO ASERTAS, KE ŜI MEMORAS SIAJN DEK PASINTAJN EKZISTADOJN

18-12-2015

Com apenas 3 anos de idade, a pequena Joey Verwey, que vive em Pretória, capital da África do Sul, já impressionava sua família com os detalhes minuciosos sobre o que ela dizia ser suas vidas passadas. Sua fala era tão convincente que seus familiares não entendiam como uma criança tão pequena poderia inventar tudo aquilo. Em menos de dois anos, ela já estava se reunindo com professores de psicologia, gurus da reencarnação e jornalistas investigativos. Em sua maioria, os especialistas afirmaram que a garota é a prova de que reencarnação existe. Em sua “primeira vida”, Joey diz se lembrar que viveu em uma caverna há milhões de anos. Incrivelmente, ela foi capaz de levar os investigadores a cavernas na África do Sul que ela nunca havia visitado anteriormente. Estas eram as mesmas cavernas onde o paleontólogo Robert Broom disse ter descoberto o elo perdido entre macacos e humanos. Joey também descreveu com facilidade e convicção sua vida como escravo egípcio, explicando sobre as técnicas de pavimentação de estradas feitas na época. Além disso, afirmou ter sido um cristão perseguido pelo imperador romano Nero durante o século I e que conheceu São Pedro. Causando ainda mais espanto, a pequena se encontrou com uma mulher idosa e disse que ela foi sua filha em uma vida anterior. Elas conversaram por um longo período e a senhora disse que lembrou muito da própria mãe.

Kiam ŝi havis nur tri jarojn da aĝo, la eta Joey Verwey, kiu vivas en Pretorio, la oficiala ĉefurbo de Sud-Afriko, jam impresis sian familion, per plendetalaj priskriboj de tio, kion ŝi diris esti ŝiaj pasintaj ekzistadoj. Ŝiaj priaj paroloj estis tiel konvinkecaj, ke ŝiaj gepatroj ne komprenis, kiel infano tiel malgranda povis elpensi ĉion tion. Post malpli ol du jaroj ŝi jam kunsidis kun profesoroj pri Psikologio, guruoj pri la reenkarniĝo kaj esplor-ĵurnalistoj. En ties ĉi plimulto, la fakuloj asertis, ke tiu knabino estas la pruvo, ke la reenkarniĝo ja ekzistas. Pri sia “unua ekzistado”, Joey diras, ke ŝi memoras, ke ŝi vivis en iu kaverno, antaŭ milionoj da jaroj. Apenaŭ kredeble, ŝi kapable kondukis la esploristojn al sud-afrikaj kavernoj, kiujn ŝi neniam vizitis antaŭe. Ili estis la kavernoj, kie la paleontologo Robert Broom diris, ke li eltrovis la mankantan ĉeneron inter la simioj kaj la homoj. Joey priskribis ankaŭ, kun facileco kaj konvinkiteco, sian vivon tiam, kiam ŝi estis iu egipta sklavo, donante eksplikon pri la tiamaj teknikoj de pavimado de ŝoseoj. Krom tio, ŝi asertis, ke ŝi estis unu kristano persekutita de la romia imperiestro Nerono, dum la jarcento I, kaj ankaŭ ke ŝi konis Sanktan Petron. Miregigante ankoraŭ pli, la etulino renkontiĝis kun iu maljuna virino kaj tiam diris, ke tiu ĉi estis ŝia filino en antaŭa ekzistado. Ili longe konversaciis, kaj la sinjorino diris, ke tiam ŝi multe rememoris la propran patrinon.

FONTO: http://boainformacao.com.br/2015/12/15/reencarnacao-a-garota-que-diz-se-lembrar-de-suas-10-vidas-passadas/

Mais informações recentes sobre o assunto, em: //

Pliaj (portugallingvaj) freŝaj informoj pri la temo, en:

“Cientistas comprovam a reencarnação humana”

////////////////////////////////////////////////////////

CARLY FLEISCHMANN, PORTADORA DE AUTISMO SEVERO, CONSEGUE SE COMUNICAR NORMALMENTE, POR ESCRITO // CARLY FLEISCHMANN HAVAS SEVERAN AŬTISMON, SED SUKCESAS KOMUNIKIĜI NORMALE, PER SKRIBO

17-12-2015

“O autismo me prendeu dentro de um corpo que eu não posso controlar”. Carly Fleischmann é uma adolescente de Toronto, Canadá. Ela aprendeu a controlar o autismo para se comunicar através de palavras escritas em um computador, após 11 anos de enclausuramento dentro de si mesma. Lê se na tela de um computador: “Meu nome é Carly Fleischmann e desde que me lembro, sou diagnosticada com autismo”. Sua digitação é lenta, e as ideias não são concluídas sem algumas interrupções. É assim que Carly trava contato com o mundo e vem atravessando uma batalha na vida. Ajudada pelos pais, ela conseguiu superar a barreira máxima do isolamento humano. Aos 11 anos, algo marcante subitamente lhe aconteceu. Ela caminhou até o computador, colocou as mãos sobre o teclado e digitou lentamente as letras: H U R T – e um pouco depois digitou – H E L P. Hurt, do inglês “Dor”, e Help significa “Socorro”. Carly nunca havia escrito nada na vida, nem muito menos foi ensinada, no entanto, foi capaz de silenciosamente assimilar conhecimento ao longo dos anos para se comunicar, usando a palavra pela primeira vez, em um momento de necessidade extrema. Em seguida, Carly correu do computador e vomitou no chão. Apesar do susto, ela estava bem. “Inicialmente nós não acreditamos. Conhecendo Carly por 10 anos, é claro que eu estaria cético”, disse o pai. E as primeiras coisas que Carly disse aos terapeutas foi “Eu tenho autismo, mas isso não é quem eu sou. Gaste um tempo para me conhecer antes de me julgar”. A partir dai, como dizem os pais, Carly “encontrou sua voz” e abriu as portas de sua mente para o mundo. Ela começou a revelar alguns mistérios por trás do seu comportamento de balançar os braços violentamente, e de bater a cabeça nas coisas, ou de querer arrancar as roupas: “Se eu não fizer isso, parece que meu corpo vai explodir. Se eu pudesse parar eu pararia, mas não tem como desligar. Eu sei o que é certo e errado, mas é como se eu estivesse travando uma luta contra o meu cérebro”. Segundo o pai de Carly, ela faz questão de dizer, que é uma criança normal, presa em um corpo que a impede de interagir normalmente com o mundo. O Pai de Carly teve a chance de finalmente conhecer a filha. A partir do momento em que ela começou a escrever, se abriu para o mundo. Carly hoje está no twitter e no facebook. Ela conversa com as pessoas e responde dúvidas sobre o autismo. Com ajuda do pai ela escreveu um livro chamado Carly’s Voice (A voz de Carly). Entre os mais variados comentários que ela recebe sobre o livro, um crítico disse: “A história de Carly é um triunfo. O autismo falou e um novo dia nasceu”.

“La aŭtismo katenis min en korpo, kiun mi ne povas regi”. Carly Fleischmann estas iu adoleskantino el la urbo Toronto, en Kanado. Ŝi lernis mastri la aŭtismon, por komunikiĝi per skribaj vortoj en unu komputilo, post dek unu jaroj da enfermiteco en si mem. Legeblas en la ekrano de komputilo: “Mia nomo estas Carly Fleischmann, kaj ekde miaj plej malnovaj memoroj, mi havas la diagnozon de aŭtismo”. Ŝia klavado estas lanta, kaj ŝiaj ideoj ne estas ciferigitaj sen kelkaj interrompoj. Tiamaniere Carly kontaktiĝas kun la mondo kaj travivas sian batalon en la vivo. Helpate de la gepatroj, ŝi sukcesis superi la maksimuman barilon de la homa izoliteco. Iun tagon, kiam ŝi estis dek-unu-jaraĝa, io grava subite okazis al ŝi. Ŝi paŝis al la komputilo, metis la manojn sur la klavaron kaj tajpis malrapide la literojn H, U, R, T, kaj iom poste ŝi tajpis H, E, L, P. “Hurt” en la angla estas “Doloro”, kaj “Help” signifas “Helpon”. Carly neniam estis skribinta ion ajn antaŭe en la vivo, des malpli ŝi estis instruita por tio, sed tamen ŝi estis kapabla, silente, asimiladi sciojn, laŭ la pasado de la jaroj, por komunikiĝi, kaj ŝi uzis la vorton unuafoje en momento de ekstrema bezono. Tuj post tio, Carly kuris de la komputilo kaj vomis sur la plankon. Tamen, malgraŭ la ektimo, ŝi fartis bone. “Komence ni ne kredis tion. Konante Carly de dek jaroj, kompreneble mi estis skeptika pri tiu okazaĵo”, diris ŝia patro. La unuaj sciaĵoj, kiujn Carly skribis al la terapiistoj, estis “Mi havas aŭtismon, sed ĝi ne estas tio, kio mi estas. Ŝparu iun tempon, por koni min, antaŭ ol pridiagnozi min”. Depost tiam, kiel diras ŝiaj gepatroj, Carly “renkontis sian voĉon” kaj malfermis la pordojn de sia menso al la mondo. Ŝi ekrivelis kelkajn misterojn pri sia konduto, ekzemple, kiam ŝi svingas perforte siajn brakojn, kiam ŝi batas objektojn per la kapo, kaj kiam ŝi volas demetegi la vestaĵojn. “Se mi ne faras tion, ŝajnas, ke mia korpo eksplodos. Se mi povus ne fari tion, mi ne farus, sed ne eblas “malŝalti”. Mi konscias pri tio, kio estas ĝusta aŭ malĝusta, sed estas kvazaŭ mi batalas kontraŭ mia cerbo”. Laŭ la patro de Carly, ŝi insistas asertadi, ke ŝi estas normala knabino, malliberigita en iu korpo, kiu malebligas ŝin interagi normale kun la mondo. La patro de Carly havis la ŝancon finfine koni la filinon. Depost la momento, kiam ŝi komencis skribi, ŝi malfermiĝis al la mondo. Nuntempe Carly estas en   Tvitero kaj Fejsbuko. Ŝi interparolas kun la homoj kaj forigas dubojn pri la aŭtismo. Helpe de la patro, ŝi verkis unu libron titolitan “Carly’s Voice” (La voĉo de Carly). Inter la plej variaj komentarioj, kiujn ŝi ricevis pri la libro, iu kritikisto diris: “La historio de Carly estas triumfo. La aŭtismo parolis, kaj nova tago naskiĝis”.

FONTO:

http://www.blog.sentada-na-lua.com/como-seria-estar-por-tras-dos-olhos-de-um-autista/

VIDEOS:

https://www.youtube.com/watch?v=M5MuuG-WQRk (com legendas em português)

https://youtu.be/79yE2DCZSSE (con subtítulos en español)

******************************

NOVO ACORDO ORTOGRÁFICO VEM AÍ E EXCEÇÕES COMPLICAM REGRAS // LA NOVA PORTUGALLINGVA ORTOGRAFIA AKORDO BALDAŬ EKVALIDOS, SED LA ESCEPTOJ KOMPLIKIGAS LA REGULOJN

16-12-2015

Estamos a alguns dias da vigência do Novo Acordo Ortográfico (entre os países de língua portuguesa - Angola, Brasil, Cabo Verde, Guiné-Bissau, Moçambique, Portugal, São Tomé e Príncipe e Timor-Leste). A partir de 1º de janeiro de 2016, só valerão as novas regras ortográficas. No entanto, ainda se observam algumas palavras que não seguem o princípio das alterações previstas no Decreto 6583/08. O hífen nos compostos com conectivos, por exemplo, só deveria existir em termos que façam referência à Botânica (erva-do-chá, ervilha-de-cheiro, fava-de-santo-inácio etc) ou à Zoologia (andorinha-do-mar, cobra-d'água, lesma-de-conchinha, bem-te-vi etc). Não é o que acontece com o termo "água-de-colônia" (perfume). Pelo fato de o termo não ter relação botânica ou zoológica, por que a permanência do hífen? O famoso Vocabulário Ortográfico da Língua Portuguesa clama por uma atualização, conforme opinião de muitos estudiosos e críticos. Se o caso fosse isolado com "água-de-colônia", mas não: "pé-de-meia", "cor-de-rosa", "mais-que-perfeito" permanecem - de maneira ilógica - com o bendito sinalzinho. É lamentável admitir que os casos de hifenização (como diria a professora Dad Squarisi) são verdadeira infernização para o escritor.

Post kelkaj tagoj komencos validi en Brazilo la nova ortografia akordo (inter la portugallingvaj landoj, nome Angolo, Brazilo, Kaboverdo, Gvineo-Bisaŭo, Mozambiko, Portugalujo, Sao-Tomeo kaj Principeo kaj Orienta Timoro). Ekde la 1-a de januaro 2016 nur validos la novaj ortografiaj reguloj en Brazilo. Tamen, ankoraŭ estas kelkaj vortoj, kiuj ne obeas la principojn de la ŝanĝiĝoj akordigitaj en la Dekreto 6583/08. La dividstreko en la kunmetitaĵoj kun interkonektaj vortetoj, ekzemple, devus ekzisti nur en terminoj aludantaj al Botaniko (erva-do-chá, ervilha-de-cheiro, fava-de-santo-inácio ktp) aŭ al Zoologio (andorinha-do-mar, cobra-d'água, lesma-de-conchinha, bem-te-vi ktp). Sed tamen ne tio okazas pri la kunmetita vorto "água-de-colônia" (parfumo). Pro la fakto, ke tiu vorto havas nenian rilaton kun botaniko aŭ zoologio, kial, do, la daŭro de la streketo? La fama Ortografia Vortaro de la Portugala Lingvo plendas por aktualiĝo, laŭ la opinio de multaj studistoj kaj kritikistoj. Se tia esceptaĵo ekzistus izolite nur pri "água-de-colônia", estus malpli malbone, sed ne: ankaŭ "pé-de-meia" (vivtena rimedo), "cor-de-rosa" (koloro) kaj "mais-que-perfeito" (tenso) daŭras, mallogike, kun tia nun stranga interlinieto. Estas bedaŭrinde devi akcepti, ke la reguloj de streketado estas vera strekilaro por la skribistoj (!).

FONTO:

http://exame.abril.com.br/carreira/noticias/novo-acordo-ortografico-vem-ai-e-regra-de-hifen-nao-e-logica

/*/*/*/*/*/*/*

SUPERCOMPUTADOR É 100 MILHÕES DE VEZES MAIS RÁPIDO // SUPERKOMPUTORO ESTAS CENT-MILIONOBLE PLI RAPIDA

15-12-2015

Já ouviu falar no computador quântico? É um supercomputador capaz de resolver problemas 100 milhões de vezes mais rápido do que um PC convencional. Ao contrário dos computadores regulares que codificam dados para bits, que pode conter tanto “1” ou “0”, os computadores quânticos usam bits quânticos que podem processar ‘1’ e ‘0’ simultaneamente. Usando técnicas especiais para manipular unidades de informação quântica, isso permite que o computador possa realizar toda uma série de cálculos matemáticos, tudo ao mesmo tempo. Conhecido como ‘D-Wave X2’, o supercomputador quântico do gigante das buscas aproveita esses métodos para realizar um processamento que chega a ser até 100 milhões de vezes mais rápido que um computador padrão. Para construir o computador quântico, o Google contou com a parceria da NASA. Para o diretor de exploração Rupak Biswas, esta tecnologia disruptiva poderia mudar a forma como fazemos tudo atualmente.

Ĉu vi jam aŭdis pri la kvantuma komputilo? Ĝi estas iu superkomputoro kapabla solvi problemojn 100 milionojn da fojoj pli rapide ol ordinara komputilo. Kontraŭe de la komunuzaj komputiloj, kiuj kodigas datenojn per bitoj, kiuj povas enteni jen “1”, jen “0”, la kvantumaj komputiloj uzadas kvantumajn bitojn, kiuj povas procezi “1” kaj “0” simultane. Utiligante specialajn teknikojn por funkciigi unuojn de kvantuma informo, tia komputilo povas efektivigi tutajn seriojn da matematikaj kalkuloj, ĉion samtempe. Konate kiel ‘D-Wave X2’, la kvantuma superkomputoro de la giganto pri la serĉoj profitas tiujn metodojn, por realigi procezadojn, kiuj estas eĉ cent-milionoble pli rapidaj, ol en normala komputilo. Por konstrui la kvantuman komputilon, Guglo kalkulis kun la partnereco de NASA. Laŭ la direktoro pri esplorado – Rupak Biswas, tia revolucia tekniko povos ŝanĝi la manieron, kiel ni faras ĉion ĝis la nuntempo.

FONTO:

http://www.sonoticiaboa.com.br/2015/12/13/supercomputador-e-100-milhoes-de-vezes-mais-rapido/

////////////////////

PROPOSTA FINAL DE ACORDO DO CLIMA ELIMINA METAS DE LONGO PRAZO // LA FINA PROPONO DE LA PAKTO PRI LA KLIMATO MALESTIGIS 

LONGLIMTEMPAJN CELOJN

13-12-2015

O texto final proposto para o acordo do clima neste sábado (12) na COP 21, a cúpula do clima de Paris, fala em manter a temperatura do planeta com uma elevação "muito abaixo de 2°C" mas "perseguindo esforços para limitar o aumento de temperatura a 1,5°C". PRINCIPAIS PONTOS DA PROPOSTA FINAL PARA ACORDO DO CLIMA: - Países devem trabalhar para que aquecimento fique muito abaixo de 2ºC, buscando limitá-lo a 1,5ºC - Países ricos devem garantir financiamento de US$ 100 bilhões por ano - Não há menção à porcentagem de corte de emissão de gases-estufa necessária - Texto não determina quando emissões precisam parar de subir - Acordo deve ser revisto a cada 5 anos O documento é candidato a se tornar um marco histórico, por ser o primeiro acordo global com compromissos de todos os países.  A reação das ONGs foi positiva, mas manifestações foram realizadas nas ruas de Paris. A ausência de objetivos específicos de longo prazo desagrada a cientistas, mas o acordo deixa em aberto a possibilidade de que essas sejam estabelecidas posteriormente, com "a melhor ciência possível".

La fina teksto de la interkonsento pri la monda klimato, proponita en la lasta sabato (la 12-a), en COP 21 – la pintkunveno pri la klimato, en Parizo (okazinta de la 30-a de novembro ĝis la 11-a de decembro) – parolas (interalie) por tio, teni la temperaturon de la planedo kun pintgrado “multe sub 2ºC”, sed faregante klopodojn, por limi la plialtiĝon de la temperaturo ĝis 1,5º C”. ĈEFAJ MENCIINDAĴOJ DE LA FINA PROPONO POR LA PAKTO PRI LA KLIMATO: - La landoj devos peni, por tio, ke la varmeco restu multe sub 2ºC, klopodante limi ĝin al 1,5ºC; - La riĉaj landoj devos certigi la financadon, per po US$ 100 miliardoj jare; - Ne estas mencio pri la procento de la necesa redukto de emisiado de forcej-efikaj gasoj; - La teksto ne difinas, kiam la nuntempaj emisioj devos ĉesiĝi; - La pakto devos esti revizita ĉiun kvinan jaron. Tiu dokumento devos fariĝi historia gravaĵo, ĉar ĝi estas la unua tutmonda pakto kun kompromisoj inter ĉiuj landoj.  La reago de la NOj estis pozitiva, sed manifestacioj okazis en la stratoj de Parizo. La seneco de specifaj celoj je longa limtempo malagrablis al sciencistoj, sed la akordo ebligas tion, ke ili povos esti difinitaj poste, per la nomata “plej eble bona scienco”.

FONTO:

http://g1.globo.com/natureza/noticia/2015/12/proposta-final-de-acordo-do-clima-elimina-metas-de-longo-prazo.html

**********************

GAROTA DE CINCO ANOS FALA SETE LÍNGUAS E RESOLVE PROBLEMAS DE MATEMÁTICA AVANÇADA // KVIN-JARA INFANINO PAROLAS SEP LINGVOJN KAJ SOLVADAS PROBLEMOJN DE PROGRESINTA MATEMATIKO

12-12-2015

A pequena Ramses Sanguino, de apenas cinco anos, está intrigando médicos e pedagogos ao ser capaz de falar sete línguas, resolver problemas de matemática e ser craque em temas de astronomia. A mãe da garota, Nyx, conta que sua filha ainda possui um dom que a ciência não consegue explicar: Ramses é capaz de adivinhar quais os números a mãe anotou em papeis sem nem ter visto a folha! Com apenas 13 meses, Ramses já era capaz de falar russo, como provado em uma gravação que a mãe fez na casa da família, na Califórnia (EUA). Aos dois anos, Ramses já dominava parcialmente o idioma japonês e recentemente aprendeu a ler e escrever em grego. Ao saber do caso, a doutora Diane Powell, cientista especializada em neuropsicologia, foi até a casa da família para conhecer para conhecer Ramses. E o diagnóstico dado por Powell é que a pequena possui uma caracteristica chamada de "savantismo": uma qualidade psiquíca em que o portador possui memória e capacidade de aprendizado extraordinário, mas de baixa inteligência. A doutora explica que, neste caso, inteligência quer dizer: "capacidade de compreender o que foi aprendido", algo em que os savantes possuem pouco desenvolvimento. Powell fez ainda um outro teste com Ramses: em uma folha, ela usou um computador para designar números aleatórios para que a pequena adivinhasse. Ramses não acertou nenhum, e então a doutora alterou o método: contou previamente os números para Nyx e pediu que Ramses tentasse adivinhar novamente. Desta vez, a criança acertou 16 dos 17 números. Enquanto continua participando de testes com a doutora Powell, Ramses segue sua linha de aprendizado: ela já é capaz de desenhar toda a tabela periódica e possui conhecimentos básicos de Hindi, hebraico e árabe.

La eta usonanino Ramses Sanguino, nur 5-jara, estas miriganta kuracistojn kaj pedagogojn, per sia kapablo paroli sep lingvojn kaj solvi problemojn pri matematiko, krom pro sia lerteco en astronomiaj aferoj. Ŝia patrino, Nyx, rakontis, ke ŝia filino havas ankaŭ iun naturdoton, kiun la Scienco ne sukcesas klarigi: Ramses havas la kapablon diveni, kiujn nombrojn la patrino skribis sur paperojn, sen ke ŝi vidis la folion! Kiam ŝi havis nur 13 monatojn da vivo, Ramses jam paroletis la rusan lingvon, kiel pruvite en sonbenda registraĵo, kiun la patrino faris ĉe la familio, en la usona ŝtato Kalifornio. Kiam ŝi aĝis du jarojn, Ramses jam parte regis la japanan lingvon, kaj antaŭnelonge ŝi lernis legi kaj skribi en la greka. Eksciinte pri tiu kazo, la doktorino Diane Powell, sciencistino faka pri neŭropsikologio, iris al la domo de la familio, por koni Ramses. Kaj la diagnozo farita de Powell estas tio, ke la etulino havas iun karakterizaĵon nomatan “savantismo” – psika simptomaro, per kiu ties havanto posedas eksterordinarajn memoron kaj kapablon de lernado, sed malaltan inteligentecon. La doktorino eksplikis, ke en tia kazo inteligenteco signifas kompreni tion, kio estis lernita”, afero pri kio la savantismuloj havas malmultan elvolviĝon. Powell faris ankoraŭ alian teston ĉe Ramses: sur paperfolion ŝi skribis nombrojn hazarde elektitajn de iu komputilo, por ke Ramses divenu ilin. La infanino sukcesis pri neniu el ili. Poste la fakulino ŝanĝis la metodon: unue ŝi sekrete sciigis la nombrojn al Nyx, kaj poste ŝi petis, ke Ramses provu diveni ilin denove. Ĉi-foje la ekzamenatino trafis 16 el la 17 nombroj. Dum ŝi daŭras partoprenanta en la testoj de D-rino Powell, Ramses sekvas sian lernadopaŝaron: ŝi jam estas kapabla desegni la tutan Tabelon de Mendelevo (tiu pri la kemiaj elementoj) kaj akiras bazajn konojn pri la hinda, hebrea kaj araba lingvoj.

FONTO:

http://www.redetv.uol.com.br/jornalismo/da-para-acreditar/garota-de-cinco-anos-fala-sete-linguas-e-resolve-problemas-de-matematica-av

********************

INDIANO, DADO COMO MORTO AO NASCER, SUPEROU PARALISIA CEREBRAL GRAVE E CONCLUIU DOUTORADO // HINDO, KONSIDERITA MORTINTA ĈE LA NASKIĜO, SUPERIS GRAVAN CERBAN PARALIZON KAJ KONKLUDIS DOKTORIĜON

11-12-2015

Akshansh Gupta, 32, acabou de terminar seu doutorado em interface cérebro-computador na renomada Universidade Jawaharlal Nehru, na Índia. Gupta tem paralisia cerebral, condição neurológica que limita severamente seus movimentos e sua capacidade de falar. Ele não pode andar, operar sua cadeira de rodas ou se alimentar sozinho. A Índia tem mais de 25 milhões de pessoas com deficiência, mas falta estrutura para apoiá-los. "Acho que, se você é determinado, pode conseguir qualquer coisa", diz Gupta.

Akshansh Gupta, 32- jara, ĵus finis sian doktoriĝon pri interfaco cerbo- komputilo, en la bonreputacia Universitato Jawaharlal Nehru, en Nov-Delhio (Hindujo).  Gupta havas cerban paralizon -neŭropation, kiu severe limas liajn moviĝojn kaj lian kapablon paroli. Li ne povas paŝi, nek funkciigi sian rulseĝon, nek nutri sin sola. Hindujo havas pli ol 25 milionojn da homoj kun handikapo, sed mankas al ĝi rimedaron por helpi ilin. “Mi opinias, ke, se oni estas obstina, oni povas obteni ion ajn”, diris Gupta.

FONTO:

http://noticias.terra.com.br/mundo/o-indiano-dado-como-morto-ao-nascer-que-superou-paralisia-cerebral-grave-e-concluiu-doutorado,a7cc05a3fbf8af74dba1af868919de8897dpmmcf.html

******************

CASOS SUSPEITOS DE MICROCEFALIA CHEGAM A 1.761 E ATINGEM 422 MUNICÍPIOS // SUPOZAJ KAZOJ DE MIKROCEFALIO JAM ESTAS 1.761 KAJ ATINGAS 422 MUNICIPOJN EN BRAZILO

09-12-2015

Os casos de bebês com suspeita de microcefalia (má-formação do cérebro, que é menor do que o normal) continuam aumentando no Brasil e chegam a 1.761 em 422 municípios de 13 Estados e no Distrito Federal, segundo um novo balanço divulgado pelo Ministério da Saúde, nesta terça-feira (8), em Brasília. No balanço foram constatados 19 óbitos de bebês com microcefalia em oito Estados. O total de casos mostra um crescimento de 41% dos casos comparado ao último balanço, quando foram registrados 1.248 bebês com suspeita de microcefalia no país. O governo confirmou pela primeira vez a relação entre o zika vírus e a microcefalia depois do resultado positivo de um exame de um bebê cearense com microcefalia feito pelo Instituto Evandro Chagas, do Pará, cuja mãe foi infectada pelo vírus. Desde que foi confirmada essa relação com o zika - transmitido pelo mosquito Aedes aegypti - os casos de microcefalia passaram a ser de notificação compulsória no país.

La kazoj pri beboj kun supoza cefaloatrofio (aŭ mikrocefalio (misformiĝo de la cerbo, kiu estas malpli granda ol la normala grando)) daŭras plinombriĝantaj en Brazilo, jam estantaj 1.761 en 422 municipoj de 13 ŝtatoj kaj en la Federa Distrikto), laŭ nova bilanco diskonigita de la Ministerio pri Sano, en la lasta mardo (la 8-a), en Braziljo. En la bilanco estis konstatitaj 19 mortoj de beboj kun cefaloatrofio, en ok ŝtatoj. La tuto de la kazoj montras kreskiĝon je 41% de la kazoj, kompare kun la lasta bilanco, kiam estis registritaj 1.248 beboj kun supoza mikrocefalio en la lando. La registaro konfirmis, la unuan fojon, la rilaton inter la viruso ziko kaj la mikrocefalio, post konfirma rezultato de ekzameno farita de la Instituto Evandro Chagas, en Parao, ĉe unu cearaa mikrocefalia bebo, kies patrino estis infektita de tiu viruso. Depost kiam estis konfirmita tiu rilato kun ziko – transmisiebla de la moskito aedes aegypti – la kazoj de encefaloatrofio ekestis devige informendaj al la registaro en Brazilo.

FONTO:

http://noticias.uol.com.br/saude/ultimas-noticias/redacao/2015/12/08/casos-de-microcefalia-chegam-a-1761-e-atingem-422-municipios-diz-governo.htm

/-/-/-/-/-/-/-/-/-

MENINO AUSTRÍACO 'RESGATA' MILHARES DE EUROS DAS ÁGUAS DO RIO DANÚBIO // AŬSTRA KNABO ‘ELSAVIS’ MILOJN DA EŬROJ EL LA AKVOJ DE LA RIVERO DANUBO

08-12-2015

Um garoto austríaco encontrou nas águas do rio Danúbio cerca de 100 mil euros (por volta de R$ 407 mil) em notas. O dinheiro estava boiando no local quando o menino avistou a fortuna e não hesitou em mergulhar no rio para "salvá-la". Quando viram o jovem saltando no rio, as pessoas que estavam por perto chamaram a polícia, achando que ele havia tentado o suicídio. Os policiais agora investigam a origem das notas e como elas foram parar no rio. Segundo as autoridades, não há registros de crimes na região e, por isso, ainda não está claro de onde o dinheiro veio. No início, a polícia acreditava que as notas encontradas - de 500 e de 100 euros - eram falsas, mas esta a hipótese já foi derrubada. Na Áustria, qualquer pessoa que encontra dinheiro em locais públicos e o devolve à polícia tem direito a ficar com entre 5% e 10% do total. Mas se o dono da quantia não for encontrado em um ano, o garoto poderá ficar com todo o dinheiro.

Unu aŭstra knabo renkontis, en la akvoj de la rivero Danubo, ĉirkaŭ 100 mil eŭrojn sub la formo de monbiletoj. Tiuj monpaperoj estis flosantaj sur la akvo. Tiam la knabo ekvidis la riĉaĵon kaj ne hezitis enriveriĝi, por “savi ĝin”. Vidinte la junulon mergiĝi en la riveron, proksimantaj homoj vokis la policon, pensante, ke li provis memmortigi sin. Nun, policanoj esploras pri la origino de la monbiletoj kaj kiel ili alvenis al la rivero. Laŭ la aŭtoritatuloj, ne estas registro pri krimoj en la regiono, kaj tial ankoraŭ ne estas klare, el kie venis tiu mono. Komence la polico kredis, ke tiuj trovitaj monbiletoj – je 500 kaj 100 eŭroj – estas falsaj, sed tiu hipotezo jam estis malkonfirmita. En Aŭstrujo iu ajn homo, kiu renkontas monon en publikaj lokoj kaj redonas ĝin al la polico, rajtas deteni kun si inter 5% kaj 10% de la tuto. Tamen, se la posedanto de tiu monsumo ne estos trovita ĝis post unu jaro, la knabo povos ekposedi la tutan monon.

FONTO:

http://180graus.com/noticias/menino-austriaco-resgata-milhares-de-euros-das-aguas-do-rio-danubio

***********

COLÔMBIA DIZ TER LOCALIZADO NAVIO SAN JOSÉ, TESOURO SUBMERSO MAIS PROCURADO DO MUNDO // KOLOMBIO ASERTAS, KE ĜI LOKALIZIS LA ŜIPON “SAN JOSE”, LA DRONINTAN TREZORON PLEJ SERĈATAN EN LA MONDO

07-12-2015

O governo da Colômbia anunciou ter localizado os restos do galeão San José, o mítico barco que afundou perto da costa de Cartagena no século 18 enquanto transportava um grande tesouro com ouro, prata e esmeraldas para a Espanha. O presidente colombiano Juan Manuel Santos anunciou a descoberta de forma empolgada pelo Twitter nesta sexta-feira (4). "Grande notícia: encontramos o galeão San José!", disse ele. O navio, um dos maiores da época, transportava aquilo que viraria o maior tesouro submerso da história quando foi afundado por ingleses perto da península de Barú em junho de 1708. Acredita-se que, a bordo, estavam 11 milhões de moedas de ouro, além de outras riquezas. Na década de 1980, o Congresso da Colômbia avaliou a carga em US$ 11 bilhões. Outros cálculos falam em US$ 5 bilhões. Em 1982, a empresa Sea Search Armada anunciou o descobrimento do galeão a poucos metros da costa de Cartagena, o que acabou sendo negado pelo governo colombiano. Mas, em 1989, a empresa deu início a uma disputa legal com a Colômbia. Em 2007, o tesouro finalmente foi declarado patrimônio cultural e histórico da nação pelo governo colombiano e um tribunal americano se pronunciou a seu favor quatro anos depois. O governo da Espanha também reclama direitos sobre o San José, argumentando que ele pertencia a uma frota militar espanhola.

La registaro de Kolombio anoncis, ke ĝi lokalizis la restaĵojn de la galiono San Jose, la miteca ŝipo, kiu dronis proksime de la marbordo de (la kolombia) Kartageno, en la 18-a jarcento, dum ĝi transportis grandan trezoron el oro, arĝento kaj smeraldo al Hispanujo. La kolombia prezidento - Juan Manuel Santos, anoncis tre entuziasme tiun eltrovon, pere de Tvitero, en la lasta vendredo (la 4-a). “Jen granda novaĵo: ni eltrovis la galionon San Jose!”, li diris. Tiu ŝipo, unu el la plej grandaj en sia epoko, transportis tion, kio fariĝis la plej granda submariĝinta trezoro de la historio, kiam ĝi estis sinkigita de la angloj, proksime de la duoninsulo Baruo (sude de Kartageno), en junio 1708. Oni kredas, ke enŝipe estis 11 milionoj da moneroj el oro, krom aliaj riĉaĵoj. En la jardeko 1980 la Parlamento de Kolombio taksis tiun ŝarĝon je US$ 11 miliardoj. En 1982, la firmao Sea Search Armada anoncis la eltrovon de la galiono, malmultajn metrojn for de la marbordo de Kartageno, kio estis neita de la kolombia registaro. Sed tamen, en 1989, tiu entrepreno juĝe pribatalis kontraŭ Kolombio. En 2007 la trezoro fine estis deklarita, de la kolombia registaro, kultura kaj historia heredaĵo de la nacio, kaj iu usona tribunalo decidis ĝiafavore, kvar jarojn poste. Ankaŭ la registaro de Hispanujo pledas pri rajtoj al San Jose, argumentante, ke ĝi apartenis al hispana milita floto.

FONTO:

http://g1.globo.com/mundo/noticia/2015/12/colombia-diz-ter-localizado-navio-san-jose-tesouro-submerso-mais-procurado-do-mundo.html

/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*/*

MÉXICO: UM ARQUEÓLOGO NA PISTA DO TÚMULO PERDIDO DOS REIS AZTECAS // MEKSIKIO: ARKEOLOGO ESTAS SUR LA SPURO DE LA AZTEKAJ REĜOJ

04-12-2015

A arqueologia mexicana poderá estar à beira de encontrar o túmulo desaparecido dos reis aztecas. Um investigador afirma ter encontrado um túnel subterrâneo que poderá conduzir a duas câmaras funerárias, sob as ruínas do Templo Mayor, o centro da vida religiosa azteca, nas entranhas da capital mexicana. Disse o arqueólogo Leonardo Lopez Lujan, o autor da descoberta: “Se a nossa hipótese estiver correta, seria uma grande descoberta, pois até hoje não descobrimos nenhum túmulo de um rei azteca, ao contrário de outras sepulturas de diferentes civilizações pré-colombianas”. O túnel de oito metros de comprimento e um metro e meio de altura foi descoberto sobre uma plataforma circular – o Cuauhxicalc – onde se realizavam as cerimónias funerárias dos monarcas aztecas.

La meksika arkeologio povas esti baldaŭ eltrovonta la malaperintan tombon de la aztekaj reĝoj. Unu esploristo asertis, ke li malkaŝis subteran tunelon, kiu eble kondukas al du tomboĉambroj sub la ruinaĵoj de “Templo Mayor”, la centro de la azteka religia vivo, en la interno de la meksika ĉefurbo. Diris la arkeologo Leonardo Lopez Lujan, la aŭtoro de la eltrovaĵo: “Se nia hipotezo estos vera, tio estos granda eltrovo, ĉar ĝis hodiaŭ ni eltrovis neniun tombon de iu azteka reĝo, malsame ol pri sepultejoj de aliaj antaŭkolumbaj civilizacioj”. Tia tunelo, ok metrojn longa kaj unu metron kaj duono alta, estis eltrovita sur cirkla platformo, nome la “Cuauhxicalc”, kie okazis la funebraj ceremonioj de la aztekaj monarĥoj.

FONTO:

http://pt.euronews.com/2015/12/04/mexico-um-arqueologo-na-pista-do-tumulo-perdido-dos-reis-aztecas/

******************

DESCOBERTA ÁREA COMUM NO CÉREBRO SOBRE LINGUAGEM ESCRITA E ORAL // ESTAS ELTROVITA KOMUNA AREO EN LA CERBO, PRI SKRIBA KAJ PAROLA LINGVOJ

03-12-2015

Um estudo internacional em que participou o Centro Basco de Conhecimento, Cérebro e Língua de San Sebastián identificou um “princípio universal” da organização da língua no cérebro, onde se ativam áreas comuns ao decifrar a comunicação oral e escrita. Além deste centro de investigação, fizeram parte do projeto a Universidade de Yale (Estados Unidos), a Universidade Hebraica de Jerusalém (Israel) e a Universidade Nacional Yang-Ming de Taipé (Taiwan). Em comunicado, o Centro Basco indica que o fenómeno descoberto foi observado em falantes de inglês, hebraico, chinês e espanhol, quatro línguas muito diferentes entre si, já que as duas primeiras “são opacas”, porque nelas “não se lê como se escreve”, ao passo que o castelhano “é precisamente ao contrário, porque cada letra tem um único som”. O chinês, por seu turno, “tem um alfabeto logográfico, em que cada signo representa uma palavra”, pelo que os quatro idiomas se escrevem, leem e falam de maneiras muito diferentes. Contudo, “nos cérebros dos seus falantes, ativam-se áreas comuns tanto para decifrar a linguagem escrita quanto a oral”, sublinha o comunicado do Centro Basco de San Sebastián. Estes dados sugerem que o fenómeno descoberto constitui “um princípio universal de organização cerebral”, nas palavras do investigador da instituição e autor do estudo, Kepa Paz-Alonso.

Internacia esploro, en kiu partoprenis la Eŭska Centro pri Konado, Cerbo kaj Lingvo de San-Sebastiano (en Hispanujo), identigis iun “universalan principon” de organizado de la lingvo en la cerbo, kie aktiviĝas komunaj areoj dum la “deĉifrado” de la parola aŭ skriba komunikadoj. Krom tiu centro de esplorado, kunpartoprenis la projekton la Universitato Jalo (Usono), la Hebrea Universitato de Jerusalemo (Israelo) kaj la Nacia Universitato Jangmingo de Tajpeo (Tajvano). En komunikaĵo, la Eŭska Centro klarigis, ke la eltrovita fenomeno estis observata en parolantoj de la angla, hebrea, ĉina kaj hispana, kiuj estas kvar lingvoj tre malsamaj inter si, ĉar la du unuaj estas “maldiafanaj”, pro tio, ke en ili “oni ne legas sammaniere, kiel oni skribas”, dum en la kastilia (aŭ hispana), “okazas ĝuste la kontraŭo, ĉar en ĝi ĉiu litero havas nur unu sonon”. La ĉina lingvo, siavice, “havas ideografian alfabeton, per kiu ĉiu signo reprezentas unu vorton”, tial ke la kvar lingvojn oni skribas, legas kaj parolas per manieroj tre diferencaj. Tamen, “en la cerboj de iliaj parolantoj, aktiviĝas komunaj cerb-areoj por deĉifri la skriban kaj la parolan lingvojn” – elstarigas la komunikaĵo de la Eŭska Centro de San-Sebastiano. Tiuj donitaĵoj sugestas, ke tiu eltrovita fenomeno konsistigas “unu universalan principon de cerba organizado”, laŭ la vortoj de la esploristo de la institucio kaj aŭtoro de la studaĵo, Kepa Paz-Alonso.

FONTO:

http://observador.pt/2015/12/01/descoberta-area-comum-no-cerebro-sobre-liguagem-escrita-e-oral/