NUM FUTURO
MAIS-QUE-PERFEITO (miniconto) Madragoa Em 2023, assim que
me mudei para uma nova cidade, recém-aposentado, fui logo pegar um ônibus
coletivo, a fim de conhecer algumas ruas e praças. Ao entrar no
veículo, apresentei minha carteira de identificação, para a gratuidade, mas
qual não foi minha surpresa! Fui barrado. “O senhor ainda não tem direito a viajar sem pagar.” – Disse-me friamente o condutor. “Mas a
lei de proteção ao idoso diz que é a partir de 60 anos...” – argumentei. “Ocorre que essa é uma lei ordinária. Neste município
seguimos a Constituição Federal, que diz que é a partir dos 65.” – Ele refutou secamente. Deveras estava
perto, mas eu ainda não tinha 65 anos de idade. Agradeci e desci do
ônibus, desejando-lhe um bom dia. Perambulei ao léu
por alguns minutos, quando parei bem sob a marquise de um asilo de idosos
necessitados. A recepcionista me convidou a entrar. Aceitei o convite. Estava
mesmo chovendo e fazendo muito frio. Conversa vai,
conversa vem, resolvi me inscrever como voluntário da casa, onde passei a
prestar serviço diariamente, como palhaço e auxiliar de limpeza. Vinte e seis anos
depois, em 2049, a instituição descontinuou suas atividades. Faltavam
internos que justificassem a sua existência. Dias de ociosidade
depois, numa bela manhã de sol, após tanto tempo, deu-me na telha de fazer um
passeio. Então saí de casa para pegar um aeróbus coletivo e sobrevoar a
região. Tão logo adentrei o
veículo na estação, mostrei orgulhosamente a identidade, buscando meu direito.
Mas, quem disse? O robô-piloto escaneou bem rápido o documento com o olhar e disse maquinalmente: “O senhor ainda não tem direito à gratuidade.” “Mas a Constituição Federal diz que é a partir dos 65...” – argumentei. Ouvi surpreso o contra-argumento
do autômato: “O senhor refere-se à
Constituição Federal de 1988, emendada há muito tempo quanto a esse
dispositivo. A Carta Magna atual estabelece o início da idosidade aos 90 anos
para não se pagar transporte público.” “Mas...” – Murmurei meio confuso. Bem, o fato é que, deveras
estava perto, mas eu ainda não tinha 90 anos de idade. E ele complementou: “E já está em tramitação um projeto que
vai medir a verdadeira idade dos humanos, não pela sua idade cronológica, mas
pela sua vitalidade. Mapeando sua aparência corporal externa, principalmente
a clareza dos olhos, o brilho do cabelo e o tônus muscular, antevejo que
daqui a uns quinze anos, mesmo que tendo passado dos cem anos aí na sua
carteira de identidade, provavelmente o senhor ainda não terá direito a
viajar de graça.” Tendo ouvido isso,
senti foi uma boa sensação de alegria. Até fiz uma palhaçada para ele, que se manteve impassível. Bem, desta vez não
desisti do embarque. Tocando a ponta do meu indicador no indicador do
androide, paguei a passagem, até confesso que com aquele mesmo sorriso
enigmático da Mona Lisa, ainda que, secretamente, de orelha a orelha. |
EN PLUSKVAMPERFEKTA
ESTONTECO (rakonteto) Madragoa En 2023, apenaŭ mi
transloĝiĝis al nova urbo, ĵus emeritiĝinte, mi tuj iris preni publikan
aŭtobuson, celante koni kelkajn stratojn kaj placojn. Ekenirinte en unu
tian veturilon, mi prezentis mian identigan dokumenton por la senpageco,
tamen, por mia surprizo, mi estis retenita. “Vi ankoraŭ ne rajtas veturi senpage.” – diris al mi malvarme la
kondukisto. “Nu, okazas, ke la leĝo pri protektado al la maljunuloj
diras, ke tiu rajto naskiĝas en la 60-a jaraĝo...” – mi argumentis. “Kio vere okazas estas tio, ke tiu leĝo estas ordinara.
En tiu ĉi municipo ni sekvas la Federacian Konstitucion, kiu diras, ke la
rajto al senpageco komenciĝas en la aĝo de 65 jaroj.” – Li refutis seke. Fakte estis baldaŭe, tamen mi ankoraŭ ne estis 65-jara. Mi dankis kaj eliris
el la buso, dezirante al li bonan tagon. Mi piedvagis tien kaj
reen dum kelke da minutoj, ĝis mi haltis ĝuste sub la markezo de iu azilo por
senhavaj maljunuloj. La akceptistino invitis min eniri. Mi akceptis la
inviton. Pluvis kaj forte malvarmis. Post longedaŭra
babilado, mi decidis membriĝi kiel volontulo en tiu helpdomo, kie depost tiam
mi servis ĉiutage kiel klaŭno kaj purig-helpisto. Post dudek ses
jaroj, en 2049, la institucio malkontinuigis siajn servojn. Jam ne plu estis
internuloj, kiuj pravigus ĝian ekziston. Tagojn da nefarado
poste, en bela sunbrila mateno, post tiom da tempo, venis al mi en la kapon
fari promenon. Do mi foriris el la hejmo por preni publikan aerobuson kaj
superflugi la regionon. Apenaŭ mi eniris la
veturilon en la stacio, mi montris fiere mian identigilon, por ĝui mian
rajton, tamen ho ve! La roboto-piloto fulme vid-skanis la dokumenton kaj eldiris maŝine: “Vi ankoraŭ ne rajtas al la senpageco.” “Sed la Federacia Konstitucio preskribas, ke tia rajto
validas ekde la 65-jareco...” – Mi argumentis. Mi aŭdis surpriziĝe
la kontraŭargumenton de la aŭtomato: “Vi
aludas al la Federacia Konstitucio el 1988, de longe amendita pri tiu
dispozicio. La nuntempa konstitucia ĉarto difinas la komenciĝon de la
maljuneco en la 90-jaraĝo por ne pago de publika veturado.” “Tamen...” – Mi murmuris iom konfuzite... Nu, la fakto estis, ke,
kvankam baldaŭe, mi ankoraŭ ne havis 90 jarojn da vivo. Kaj jen li aldonis:
“Cetere, jam estas en procedado iu
leĝo-projekto, kiu kalkulos la veran aĝon de la homoj, ne laŭ ilia kronologia
aĝo, sed laŭ ilia vitaleco. Traanalizante vian eksteran korpan aspekton,
precipe la klarecon de la okuloj, la brilon de la haroj kaj la muskolan
tonon, mi antaŭvidas, ke post ĉirkaŭ dek kvin jaroj, eĉ kiam jam estos pasintaj pli ol
cent jaroj en tiu via identiga dokumento, probable vi ankoraŭ ne havos la
rajton veturi senpage.” Aŭskultinte tion, mi
ekhavis senton de ĝojo. Mi eĉ faris klaŭnaĵon al li, tamen li tenis sin
indiferente. Nu, ĉi-foje mi ne
rezignis la enveturiliĝon. Per la pinto de mia montro-fingro mi tuŝis la montro-fingron de la androido, tiel pagante por la veturo, konfese kun tiu sama enigma
rideto de Mona Liza, eĉ se, sekrete, de unu orelo al la alia. |
QUESTÕES RELACIONADAS AO DIA A DIA BILINGUÍSTICO E SOBRE CERTOS ASPECTOS DA VIDA SOCIAL POR AÍ.
sexta-feira, 14 de abril de 2023
NUM FUTURO MAIS-QUE-PERFEITO (miniconto) // EN PLUSKVAMPERFEKTA ESTONTECO (rakonteto)
sexta-feira, 7 de abril de 2023
TEKSTAJ NUNTEMPAĴOJ (APRILO 2023)
O homem é
o único ser vivo bidimensional que existe sobre a Terra. Cada um de nós é uma
alma (espírito) animando um corpo (matéria) simultaneamente. Vivemos nos dois
mundos - o espiritual e o material, imbricadamente, ao mesmo tempo.
Contudo, a questão principal é a seguinte: qual desses dois lados de nós se
sobressai mais um sobre o outro? Depende de quais pensamentos e sentimentos nós
damos a cada um deles para se alimentar habitualmente.
//
La homo estas la sola dudimensia vivanta estulo ekzistanta sur la
Tero. Ĉiu el ni estas unu animo (spirito) animanta unu korpon (materion)
simultane. Ni vivas en la du mondoj, nome la spirita kaj la materia, interplekte,
samtempe. Tamen la ĉefa demando estas la jena: kiu el tiuj du flankoj de ni pli
elstariĝas, unu super la dua? Tio dependas de kiajn pensojn kaj sentojn ni
donadas al ĉiu el ili, por ke ĝi nutru sin kutime.
domingo, 2 de abril de 2023
PREZENTO DE KOMUNA KUNVIVEJO (SKEĈO)
PREZENTO DE
KOMUNA KUNVIVEJO
Du homoj: A kaj B
Interreta scenejo: du kadroj de virtuala babilejo, ĉiu kun sia vidata aktoro.
Komence ili rigardas unu la duan, silente, simple mirante kaj
delikate vid-identigante sin reciproke.
A – Mi sentas, ke mi estas apud vi.
B – Fakte ni estas unu tre apud la dua.
A – Ĉu fakte? Ĉu nia apudeco estas ja fakta? Ĉu ĝi estas
reala?
(Paŭzo)
B – Kio estas reala? Ĉu ekzistas la realo? Aŭ nur la realeco?
(Paŭzo)
A – Vi havas vian pravon. La realeco estas pli grava ol la
realo. Havi la senton de ĉeesteco ĉe vi estas por mi pli grava ol tio, ĉu ni
estus fizike unu apud la alia.
B – Prave! Vere ne gravas, ĉu nia interkontakto estas fizike
rekta, aŭ virtuale ĉeesta. Gravas ja la ĉeestanteco, la efika apudeco kaj
intertuŝoj de niaj koroj.
A - Resume, gravas la ekzisto de la veraj emocioj kaj sentoj
de proksimeco estigitaj de niaj amikaj interrilatoj.
(Paŭzo)
B – Kie vi estas fizike?
A – Fizike mi estas en Burundo-Afriko, kaj vi?
B – Fizike mi estas en Brazilo-Ameriko.
A – Tamen, en la fino de la fino tio ne gravas por la starigo,
plifortigo kaj daŭrigo de nia amikeca etoso.
B – Tio danke al la rimedoj de Interreto, kiu ne estas nur
internacia reto de komputiloj, sed kiu estas internacia reto de personoj.
A - Kaj ĉefe danke al nia komune parolata amikiga lingvo, en
vero ni estas en la vere transnacia reto nomata... Esperantujo!
B – Jes. Esperantujo estas nia komuna lando, kiu ne havas
liman nek limigan teritorion, sed havas la medion de nia afabla kaj kortuŝa
samideaneco.
A – Kaj tio estos pli konstatebla post kelke da jaroj, kiam,
anstataŭ Interreto, ni interagos ene de... Metaverso!
B – Vere, tiam Interreto estos eksmoda komunika medio, kaj
Metaverso estos la fizika, aŭ fizikeca teritorio de Esperantujo. (Paŭzo) Nu...
eble...
A – Dume mi forte ĝuadu la estantecon de la interrilatejoj,
kiujn ni disponas, kaj kiuj sin prezentadas kiel futurismaj komunikrimedoj,
kompare kun la esperantlingvaj telefonaĵoj, kiujn ni interŝanĝis komence de la dudeka
jarcento, ĉu vi memoras? (Rideto)
B – Nu, ĉeestintece ne, sed interrete mi havas tion en la
memoro. (ridego) Sed nun mi estas en krizo de resopiro. Mi resopiras la
estintecon de niaj virtualaj komunikaĵoj, inkluzive de leteroj kaj telefonaĵoj,
sed nun mi resopiras ankaŭ la estontecon kaj ĉeestontecon kun Metaverso kaj
aliaj tute novaj komunikmedioj.
A – Plej gravas estas la ĉeestantiga estanteco, mia kara, kun
la rimedoj de komunikado kaj interrilatado, kiujn ni havas nun. Ni profitu ĉion
interkomunikigan kaj disponeblan al ni en la nuntempo.
B – Reprave!!! (Aplaŭdoj) Do, vivu la estanteco! Vivu Interreto!
A - Vivu la homaro!
B - Vivu la amikeco!
A – Vivu la samideaneco!!!
B – Vivu Esperanto!!!
Ambaŭ ridas.
FINO