COTEJANDO E GOTEJANDO NOSSAS PRODUÇÕES TEXTUAIS COM O AUXÍLIO DE INTELIGÊNCIAS ARTIFICIAIS // KOMPARANTE KAJ GUTIGANTE NIAJN TEKSTAJN PRODUKTOJN KUN LA HELPO DE ARTEFARITAJ INTELEKTOJ

 

 

Pelo que eu vi até agora entre os chatbots, constato que vale a pena submeter qualquer texto ou mesmo uma simples frase nossa, no original ou como tradução, à revisão de uma IA (ChatGPT, Bard, Bing, Luzia, Monica, Google Translate etc), antes de publicarmos ou apenas postarmos nossas esperantagens. Demonstradamente, as inteligências artificiais são boas em ortografia e em gramática (dão para o gasto). Elas têm revisado originais e têm feito traduções tecnicamente semiperfeitas nesse sentido. Entretanto, como elas sempre respondem às solicitações que fazemos, uma falha delas no geral é a mania de inventar palavras, o que pode ser chamado de alucinação lexical (☺). Daí a utilidade de haver uma revisão delas sobre o que nós produzimos, no campo gramatical e ortográfico, mas também é de bom tom haver uma revisão nossa sobre o que elas produzem, principalmente no campo lexical, a menos que a gente tenha certeza de que as palavras por elas geradas sejam efetivamente corretas num caso ou outro. Isso pode ser uma boa parceria nas produções de frases e textos, que vão nos ajudar a aprender ou dominar mais o Esperanto e também a impressionar por mais qualidade nas nossas postagens por aí. Bem, a inteligência humana sempre será mais inteligente do que qualquer inteligência de máquina escrava da algoritimia. Nós, os seres humanos, temos bancos de dados transcendentais ou transpessoais. Em razão disso, portanto, quando se tratar de textos artísticos ou textos longos em que o estilo do Esperanto tem de ser mais bem observado, é sempre recomendável uma revisão caprichada, com a lupa, a rigor, enfim, com a inteligência humana mesmo, que, por mais falha que seja em nível de expressões, será sempre insubstituível em nível de impressões profundas ou dificilmente exprimíveis.

Laŭ tio, kion mi vidis ĝis nun inter la babilrobotoj, mi konstatas, ke valoras la penon submeti iun ajn tekston aŭ eĉ simplan frazon nian, kiel originalon aŭ kiel tradukon, al la revizio de iu AI (ChatGPT, Bard, Bing, Luzia, Monica, Google Translate ktp), antaŭ ol ni publikigos aŭ nur afiŝos niajn esperantaĵojn. Rimarkindas, ke la artefaritaj intelektuloj estas sufiĉe bonaj pri ortografio kaj gramatiko. Ili revizias originalojn kaj faras tradukojn teknike duonperfektajn en tiu senco. Tamen, ĉar ili ĉiam respondas al la petoj, kiujn ni faras, unu eraro de ili ĝenerale estas la manio inventi vortojn, kion oni povas nomi leksika halucinado (☺). Tial utilas esti revizio de ili pri tio, kion ni produktas, en la gramatika kaj ortografia kampoj, sed ankaŭ estas grave esti revizio nia pri tio, kion ili produktas, ĉefe en la leksika kampo, escepte se ni certas, ke la vortoj de ili generitaj estas efektive ĝustaj en unu aŭ alia okazo. Tio povas esti bona partnereco en la produktadoj de frazoj kaj tekstoj, kiuj helpos nin lerni aŭ ellerni pli Esperanton kaj ankaŭ impresi pro pli da kvalito en niaj afiŝaĵoj tie kaj tie. Nu, la homa intelekto ĉiam estos pli inteligenta  ol ia ajn maŝino sklava de la algoritmeco. Ni, la homoj, havas transcendajn aŭ transpersonajn datenbankojn. Pro tio, kompreneble, kiam temos pri artaj aŭ longaj tekstoj, en kiuj la stilo de Esperanto estas pli observenda, rekomendindas detala reviziado, per la lupeo, rigore, kun la homa intelekto mem, kiu, kiel ajn erarema ĝi estas rilate esprimadojn, estos ĉiam neanstataŭigebla rilate profundajn aŭ apenaŭ esprimeblajn impresojn.