ALGUMAS NOVIDADES TRADUZIDAS EM JULHO DE 2018 / KELKAJ NOVAĴEROJ TRADUKITAJ EN JULIO 2018

AUTISTA CONSEGUE APRENDER UMA NOVA LÍNGUA EM UMA SEMANA // AŬTISMULO SUKCESAS LERNI NOVAN LINGVON EN UNU SEMAJNO

25-07-2018

O jovem indiano Varun Chenichery, de Hyderabad, no sul do país, foi diagnosticado com autismo quando tinha 3 anos. “Quando aconteceu, eu não sabia nada sobre isso. Só pensei: ‘Como posso ajudá-lo?’”, diz sua mãe, Madhavi Adimoolam. Um dos desafios é que as escolas indianas não costumam ter recursos para ensinar crianças autistas. Todos os jardins de infância buscados pela família recusaram a matrícula de Varun. Ele e os pais se mudaram, então, para o Reino Unido para que o menino conseguisse estudar. Mas Varun costumava fugir de qualquer aula que não fosse de música. Ao voltarem para a Índia quando Varun tinha 9 anos de idade, ele se saiu muito bem nesse tipo de aula. Ganhou prêmios como cantor de música indiana clássica e encontrou conforto na atividade artística, Mas esse não o único talento do jovem. Sua mãe diz que ele é capaz    de ler e escrever em 30 idiomas diferentes. Sua habilidade para isso é tal que, por conta própria, só com a ajuda da internet, Varun consegue aprender uma nova língua em uma semana. Hoje, seus pais têm uma fundação para ensinar crianças autistas e ajudar sua família. “Sinto orgulho de ele ser quem é”, diz sua mãe.

La hinda junulo Varun Chenichery, el Hajderabado (ĉefurbo de la ŝtato Telangano, en la sudo de Hindujo) ricevis la diagnozon de aŭtismo, kiam li aĝis 3 jarojn. “Kiam tio okazis, tiam mi sciis nenion pri tio. Mi nur pensis: 'Kiel mi povos helpi lin?'”, diris lia patrino,  Madhavi Adimoolam. Unu el la defioj estas tio, ke la hindiaj lernejoj ne kutimas havi rimedojn por instrui aŭtismajn infanojn. Ĉiuj infanet-edukejoj rifuzis akcepti Varun. Li kaj liaj gepatroj transloĝiĝis tial al Unuiĝinta Reĝlando, por ke la infano sukcesu studi. Tamen Varun ofte foriris de ia ajn leciono, kiu ne estis pri muziko. Reveninte al Hindujo, kiam Varun estis 9-jara, li tre bone sukcesis en tia leciono. Li ricevis premiojn kiel kantisto de klasika hinda muziko kaj trovis trankvilecon en la arta aktiveco. Sed tio ne estas la sola talento de la junulo. Lia patrino diris, ke li kapablas legi kaj skribi en 30 malsamaj lingvoj. Lia lerteco pri tio estas tia, ke proprapene, nur per la helpo de Interreto, li sukcesas lerni novan lingvon en unu semajno. Hodiaŭ liaj gepatroj havas fondaĵon por instrui aŭtismajn infanojn kaj helpi ties familiojn. “Mi fieras, ke li estas tio, kio li estas”, diris lia patrino.

FONTO:

https://g1.globo.com/bemestar/noticia/2018/07/19/o-jovem-autista-que-consegue-aprender-um-idioma-em-uma-semana-e-usa-a-musica-para-inspirar.ghtml

*/*/*/*/*/*/*/

“FELICIDADE” SERÁ NOVA DISCIPLINA DA UNB A PARTIR DO PRÓXIMO SEMESTRE // ‘FELIĈECO’ ESTOS LA NOVA DISCIPLINO DE UNB DE LA VENONTA SEMESTRO

22-07-2018

Felicidade é um conceito abstrato, subjetivo, difícil de se explicar, mas de fácil compreensão. Atenta ao objetivo comum de toda a humanidade – ser feliz –, a Universidade de Brasília (UnB) decidiu incluir na grade curricular a disciplina Felicidade. Para o próximo semestre, estão disponíveis 240 vagas na Faculdade da UnB no Gama (FGA). A nova matéria não ditará fórmula, receita ou passo a passo para os alunos serem felizes. O foco será autoconhecimento, afeto, cuidado, solidariedade, respeito às diferenças e diálogo. O objetivo é apresentar estratégias para ajudar os estudantes a lidarem com fatores adversos do dia a dia. "Não é uma porta para a felicidade e não trará um modelo fechado para isso. A ideia é tentar entender como podemos ser felizes aqui, no campus, e o que fazer para evitarmos a infelicidade" - Wander Pereira, professor da UnB responsável pelas aulas da nova disciplina Tendência mundial A disciplina inusitada já é uma realidade mundo afora. O curso é o mais popular nas universidades americanas Yale e Harvard. Inspirada nessas experiências de sucesso, a matéria em Brasília será baseada em encontros dialogados, atividades individuais e em grupo, leituras e construção coletiva de textos e outras vivências. “Pensar nessa disciplina é um desafio. Sabemos o que está começando, mas não o que vem depois. Estamos experimentando. Vamos usar técnicas consagradas pela psicologia que sugerem práticas para, por exemplo, se ter mais resiliência e saber lidar com frustrações e expectativas”, diz o professor Wander Pereira. “Também queremos dialogar sobre estratégias de enfrentamento da insegurança emocional, desamparo, timidez, sensação de abandono, depressão e ansiedade”, acrescenta.

La feliĉeco estas abstrakta koncepto, malfacile eksplikebla, sed facile komprenebla. Atenta al la komuna celo de la tuta homaro, nome esti feliĉa, la Universitato de Braziljo (UnB) decidis inkluzivi en sian disciplinaron la lernobjekton Feliĉeco. Por la venonta sesmonato estas disponeblaj 240 vakantaj lokoj en la Fakultato de UnB en Gamo (satelita urbo proksime de Braziljo). La nova disciplino ne diktos formulojn, preskribojn aŭ paŝojn-post-paŝoj, por ke la lernantoj estu feliĉaj. La fokuso estos la memkono, estimo, prizorgo, solidareco, respekto al la diferencoj kaj ankaŭ la dialogo. La celo estas tio, prezenti strategiojn por helpi la studentojn interagi kun la malfavoraj okazaĵoj de la ĉiutago. “Ĝi ne estos pordo al la feliĉeco, nek prezentos precizan modelon por tio. La ideo estas tio, kompreni, kiel oni povas esti feliĉaj tie ĉi, en la kampuso, kaj kion fari por eviti la malfeliĉecon”, diris Wander Pereira, profesoro en UnB kaj la respondeculo pri la lecionoj de la nova lernobjekto. Tia kurso estas la plej populara en la usonaj universitatoj Yale kaj Harvard. Inspirita de tiaj sukcesintaj spertoj, la disciplino en Braziljo baziĝos sur dialogaj renkontiĝoj, individuaj kaj grupaj aktivaĵoj, legadoj kaj kolektivaj faradoj de tekstoj, krom aliaj praktikadoj. “Enkonduki tian disciplinon estas defie. Ni scias, kio komenciĝos, sed ne scias, kio rezultiĝos poste. Ni faros eksperimenton. Ni utiligos teknikojn firmigitajn en la Psikologio, kiuj proponas praktikadojn por, ekzemple, havigi pli da netraŭmebleco kaj sciigi, kiel reagi al frustriĝoj kaj troaj esperemoj”, diris la profesoro Wander Pereira. “Ni volas ankaŭ diskutadi pri strategioj de alfrontado al emocia nesekureco, senprotekteco, timemo, sento de forlasiteco, deprimo kaj maltrankvileco”, li aldonis.

FONTO:

https://www.metropoles.com/distrito-federal/educacao-df/felicidade-sera-nova-disciplina-da-unb-a-partir-do-proximo-semestre

ŝ/ŝ/ŝ/ŝ/ŝ/ŝ/ŝ/

DESCOBERTO O MAIS ANTIGO EXCERTO DA 'ODISSEIA' DE HOMERO // ELTROVITA LA PLEJ ANTIKVA ELKOPIAĴO EL LA ODISEADO

20-07-2018

Uma equipe de arqueólogos gregos e alemães descobriu numa placa de argila na antiga cidade de Olímpia, o berço dos Jogos Olímpicos na península do Peloponeso, aquele que acreditam ser o mais antigo excerto escrito da Odisseia, poema épico de Homero. A placa tem gravados 13 versos do canto XIV, no qual o herói, Odisseu (ou Ulisses), fala para o seu amigo Eumeu. Estimativas iniciais indicam que a placa data do período romano, mais precisamente do século III d.C., segundo o Ministério da Cultura grego. As escavações do Serviço de Arqueologia da Grécia em cooperação com o Instituto Alemão de Arqueologia, junto ao templo de Zeus, na antiga cidade de Olímpia, decorrem há três anos. O grego Homero criou a Odisseia no século VIII a.C.. O poema épico de 12 109 versos conta a história do rei de Ítaca e da sua epopeia de dez anos para regressar a casa após a queda de Tróia. Foi transmitido ao longo de séculos através da tradição oral. É o segundo grande poema épico atribuído a Homero, depois da Ilíada. A data desta placa de argila ainda tem que ser confirmada, mas o ministério da Cultura grego diz que ainda assim é uma grande descoberta "arqueológica, epigráfica, literária e histórica". Se a data estiver correta, este pode ser o mais antigo registo escrito do trabalho de Homero descoberto na Grécia.

Skipo da grekaj kaj germanaj arkeologoj eltrovis sur plato el argilo, en la antikva urbo Olimpio, la lulilo de la Olimpiaj Ludoj sur la duoninsulo Peloponezo, tion, kion oni kredas, ke ĝi estas la plej antikva eltiraĵo el la Odiseado, la epika poemo de Homero. La plato havas gravuritajn 13 versojn el la kanto XIV, en kiu la heroo Odiseo (aŭ Uliso) parolas al sia amiko Eŭmeo. Komencaj antaŭtaksoj indikas, ke la plato datiĝas de la romia periodo, pli precize de la jarcento 3 p.K., laŭ la greka Ministerio pri Kulturo. La kavigadoj fare de la Servo pri Arkeologio de Grekujo, kunlabore kun la Germana Instituto pri Arkeologio, ĉe la templo de Zeŭso, en la antikva urbo Olimpio, daŭras de tri jaroj. La greko Homero verkis la Odiseadon en la jarcento VIII a.K. Tiu epika poemo, kiu havas 12109 versojn, rakontas la historion de la reĝo de Itako kaj lia epopeo je dek jaroj por reiri al sia domo, post la pereo de Trojo. Ĝi estis rakontita en la daŭro de la jarcentoj, pere de la priparola tradicio. Ĝi estas la dua granda epika poemo atribuita al Homero, krom la Iliado. La datiĝo de tiu plato el argilo ankoraŭ estas konfirmota, tamen la greka Ministerio pri Kulturo diras, ke malgraŭ tio ĝi estas granda “arkeologia, epigrafika, literatura kaj historia eltrovaĵo”. Se la datiĝo estos ĝusta, tio povos esti la plej antikva registraĵo pri la verkaro de Homero eltrovita en Grekujo.

FONTO:

https://www.dn.pt/cultura/interior/descoberto-o-mais-antigo-excerto-da-odisseia-de-homero-9579465.html

***********

VOCÊ SABIA QUE EXISTE UM ANIMAL QUE É IMORTAL // ĈU VI SCIIS, KE EKZISTAS BESTO, KIU NENIAM MORTAS?

09-07-2018

Normalmente quando uma criatura tem um nome sugestivo de ‘imortal’, é sempre algo interpretado de forma não-literal. Mas não é bem assim no caso das regras biológicas dessa água-viva. Essa água viva, chamada Turritopsis nutricula, simplesmente não consegue morrer de causas naturais. Sua capacidade de regeneração é tão alta que ela só pode morrer se for completamente destroçada. Como a maioria das águas-vivas, ela passa por dois estágios: a fase de pólipo, ou fase imatura, e a fase medusa, na qual pode se reproduzir de forma assexuada. A água-viva imortal foi descoberta por acaso pelo estudante alemão de biologia marinha Christian Sommer em 1988, enquanto ele passava suas férias de verão na Riviera Italiana. Sommer, que coletava espécies de hidrozoários para um estudo, acabou capturando a pequena criatura misteriosa, ficando espantado com o que observou no laboratório. Após examiná-la durante alguns dias, Sommer percebeu que a água-viva simplesmente se recusava a morrer, regredindo ao seu estado inicial de desenvolvimento até reiniciar o seu ciclo de vida outra vez, sucessivamente, como se sofresse um envelhecimento reverso. Os pesquisadores já descobriram que ela inicia seu incrível rejuvenescimento quando se encontra em uma situação de estresse ou ataque, e que durante esse período o organismo passa por um processo conhecido como transdiferenciação celular, ou seja, um evento atípico no qual um tipo de célula se transforma em outro, tal como ocorre com as células-tronco humanas. É a natureza nos surpreendendo mais uma vez, nos mostrando sua grande capacidade de inovação mediante as adversidades naturais e do homem.

Ordinare, kiam kreitaĵo havas la impresan nomon 'senmorta', tio estas ĉiam interpretata ne laŭlitere. Sed tio ne okazas pri la biologiaj reguloj de la Turritopsis nutricula (Eble en Esperanto, 'Tuhitopso'). Tiu meduzo ne mortas pro naturaj kaŭzoj. Ĝia povo regeneriĝi estas tiel granda, ke ĝi nur povas morti, se ĝi estos tute dispecigita. Same kiel la plimulto el la celenteruloj, ĝi pasas tra du stadioj, nome: la fazo de polipo aŭ nematura fazo, kaj la fazo de meduzo, en kiu ĝi povas reprodukti per neseksa maniero. La senmorta meduzo estis hazarde eltrovita de Christian Sommer, germana studento pri mara biologio, en 1988, dum li pasigis siajn somerajn feriojn en la Italia Riviero. Sommer, kiu estis kolektanta speciojn de hidrozooj por iu studo, kaptis la malgrandan misteran kreitaĵon. Tiam li miregis pri tio, kion li observis en la laboratorio. Post kiam li ekzamenis ĝin kelktage, Sommer perceptis, ke la meduzo simple ne mortis, reirante en sian unuan stadion de elvolviĝo kaj komencante sian ciklon de vivo aliafoje kaj sinsekve, kvazaŭ spertante malmaljuniĝojn. La esploristoj malkaŝis, ke ĝi komencas sian nekredeblan rejuniĝon tiam, kiam ĝi troviĝas en situacio de streso aŭ atako, kaj ke dum tiu momento la organismo pasas tra procezo konata kiel ĉelo-transdiferenciĝo, tio estas, nenormala okazaĵo, per kiu unu tipo de ĉelo transformiĝas en alian, tian kiel okazas pri la homaj praĉeloj. Tio estas la naturo surprizanta nin ankoraŭfoje, montranta al ni sian grandan povon de renoviĝo antaŭ la naturaj kaj homaj malutiloj.

FONTO:

https://www.hypeness.com.br/2013/02/essa-agua-viva-e-o-unico-animal-imortal-do-planeta/